Arcade Games Nedir?

Arcade Games bir anı olarak anlatmak istedik. Bahsetmeden önce herkesin tahmin ettiği atarileri ve salonları konu alır. Sanırım atari salonuna çocukken gitmeyeniniz yoktur. Mahalle kenarında veya okul sonrası gidilen kaçamak küçük dükkanlardı. Neyse konumuzu önce açalım daha sonra size maziden girerek Arcade Games hakkında bilgilere geçelim. Ardından oyun merkezlerindeki atari içinde olan türlerini anlatarak her şeyden haberiniz olmasını temenni edeceğiz.

Arcade Games Makineleri

Arcade makineleri, genelde madeni parayla çalışmaktadır ve oyun için üretilmiştir. Bir 2.el veya sıfır makineniz yoksa, iyi bir oyuncusunuz demektir. Nedeni ise, eskisi gibi bu tür makinelerin yaygın olmaması, bu yüzden de bilgisayar ortamına girilmesidir. Ancak şöyle izah edelim çoğu alışveriş merkezlerinde bile hala bulunuyor. Lunapark da bunlara bir örnektir.

Tabi bu oyun merkezinde sadece Arcade makineleri olmamakla birlikte langırt, hedef vurma, yumruk atma makineleri de vardır. 1970’den 80’e kadar Arcade cihazları popülerlik kazanarak büyüdü. O yıllarda bilgisayar nede bir konsol vardı. PlayStation, Xbox gibi cihazların olmaması makinelerde sıraya girmeye kadar giderdi.

Bir anı ile anlatmak gerekiyorsa, yenildiğim bir dövüş oyununda son 0.50 kuruşu tutardık. Sabah olsun da arcade makinesine jeton alıp atalım derdik. Sonrasında rakibi yenersek tekrar oynama şansımız vardı. Bu şekilde para yada jeton alır, makine içine atılarak güçlü olan kazanırdı. Eğer karşınızda CPU varsa o zaman işiniz yaş. İyi bir oyuncu değilseniz makine VS sen, kazanma oranı ise oynadıkça zorlaşırdı. Bu sayede gönül isterdi ki hiç kaybetmeyeyim.

Ancak 1990’larda sistem değişmeye başlamış, konsollara geçiş makinelere rakipliği açıyordu. Ayrıca internetin gelmesi 1993’ü bulsa da, 90’ların ortasında konsolların çıkışı yeterli miydi? Arcade Games ise, popüler devrimine son mu verecek yoksa kullanıcı sayısı düşmeye mi başlayacaktı. Evde video oyunları oynamak varken, oyun merkezleri azalıyordu. Bu apaçık ihanet olmasa da, Play Station salonları dolup taşmasına yol açacaktı. Aslında çoğu herkes atari oyunlarını hala özlüyor. Çünkü ayakta oynama, salonlarda soba yanması ve nostaljik yapısını özlememek elde değil. Hele o zamanlar da makineden çıkan tuş sesleri, tuşa sertçe vurulması ve avuca sığan kolu kim özlemez.

Arcade Games Geçmişi

Arcade Games, çoğu oyun şirketine ekmek yedirmiş, kendisi de onlar sayesinde uzun süre köşelerde beklemiştir. Bunu mecaz anlamda söylesek te bir yandan da doğrudur. Çarşı oyunları denildiğinde akıllara ilk atariler gelirdi. Erken eğlence cihazı ne diye sorsanız işaret edilirdi. Arcade makinelerinin içinde bir çok “Games” bulunurdu. Atış, top atma, dövüş, Süper Mario, madeni para ile çalışan kısa süreli oyunlar olarak bilinirdi. Bunun yanı sıra langırt, Pinball makineleri vardı. Tabi bunlar hemen gerçekleşmedi. 1920’lerden itibaren, özellikle New York’taki Coney Adası gibi eğlence yerlerinde yaşanan bazı şeyler vardı. Mekanik bir sistem kullanılarak skorlar yazılıyor, ahşap veya kısa küçük cihazlar ile üretilmiş birden çok oyun bu eğlence mekanındaydı. Bu böyle devam ederken, burada yaşanan eğlenceler bir kesimin hayali oldu.

Bu sayede fiziksel olarak biten her şey dijital ortam için düşünülmeye başlandı. Sega’nın Am2’si, atari sistemi kartını düşünerek 3D görüntüleri mümkün kılan “Super Scaler” teknolojisini başlattı. Bu pseudo-3D ölçeklemesi, 1990’ların ilerleyen dönemlerinde geliştirilen yüzey eşlemeli poligonal 3D’den önce çok popülerdi. Super Scaler’in öncüsü Yu Suzuki, arcade oyununda tanınmış ve ilgi görmüş birisi olarak, başlangıcı yapıyordu.

Arcade’nin Elektro ve Mekanik Gelişimi

Arcade Games gelişiminden önce, 1966 yılında Sega, Periscope adında elektromekanik oyunla denizaltı deneyimine yer verdi. Oyunda ışıklar ve plastik dalgalar kullanarak batık gemileri çağrıştıran bir denizaltı simülasyonu bulunurdu. Nişan alma tarzı da vardı. Avrupa ve Kuzey Amerika’da gelişmesi ve yayılması çok büyük oldu. Japonya’da ise, ilk duyurulan ülke olmuştur.

Bu arcade eğlencesi ile, daha tam gelişmemiş ilk adımlardan birisiydi. Hem araştıran hem de geliştirmeye açık çok oyun tasarımcısı bu atari oyunlarının peşine düştü. Bu ilk adımın atılması sonrası, 1967 yıllarında Taito ortaya çıktı. Özellikle Pinball makinesine özgü olan, Crown Soccer Special‘ı tanıtmıştır. Ayrıca langırt oynatan elektronik versiyonu da vardı. Sega şirketi ise, ateşli silaha önem vermiş bu yönde eğlence içerikleri üretme peşindeydi. İlk yapacağı şey ise, Zoetrope benzer hareketleri olan ve elektro mekanik olarak kullanılan cihazlar çıkarmaya yönlendi.

Sega bunları düşünürken, Grand Prix adı altında bir oyunu geliştirmiş ve yayınlamıştı. Sega hala var olan ve o dönemde savaş pilotu eğitim programını ilk kez yapan şirketlerdendir.

Atari Oyunlarının Büyümesi

Eski modası geçmiş oyunlar denildiğinde akla gelmez. Çünkü herkes bir gün hatırlayıp oynama isteği geliyor. “ARCADE GAMES” oyun salonları veya ev kullanıcıları da dahil birçok yerde hala tercih ediliyor. Dikkat çekici çocuk oyunları bile bu makinelerde vardı. O dönemlerde atari salonları genelde, etkileşimini artıran ve özel denetleyicilere ihtiyaç duyan oyunlara odaklanırdı.

Bireyin performansına odaklanan, denetleyiciye bağlı olmayan türler seçilir, salonda atmosfer tutulurdu. Atari salon sahibi hiçbir zaman gelip bağırmayın veya sessiz olun dediği görülmemiştir. İstisnai durumlar da tabi ki olabilirdi. Eğlence ile savaş arasında denge kuran oyunlar, özellikle fazlaydı. DrumMania (1999) gibi ritmik oyunun yanı sıra atışlar popülerliğin zirvesine ulaşmıştı.

Arcade oyun endüstrisi, varlığına devam etse de eskisi gibi değil. Video oyun ekipmanları, ev konsol satışları daha yüksek olduğu için piyasa yer değiştirdi. Arcade gelirleri 98 yıllarında 2 milyar dolara yakınken, 2002’de 3 milyar üstü dolara çıktığı gözlemlendi. Çin ülkesinde oyun alanları aktifken atari oyunları muazzamdı. Kitle bakımından en yüksek ülke unvanını hiç kaybetmemiştir. Ve hala da aktif olarak Arcade Games için ön planda yerini koruyor.

Arcade Oyunlarının Ülkesi

Japonya’da, oyun salonlarında uzun bir süre atari çılgınlığı yaşadı. Halk her atari oyunu için sıraya giriyor, piyasaya her daim canlanıyordu. Para karşılığı oynayan insanlar bile vardı. Japonların taşınabilir cihazları, ev eğlencesi ve oyun pazarına aktardığı miktar 2009 verilerine göre oldukça fazlaydı. 20 milyarı geçen rakam bu pazarda harcanıyor, 2 milyara ulaşan rakamı da Arcade den kaynaklanıyordu.

2004-2005 arası Namco, Japonların en çok ilgi çektiği tarzları yaratmış, temsil ettiği her yerde para basıyordu. Capcom ve Sega’da sıraya girmiş, bu pazarda büyük paya sahipti. Oyun salonları dünya çapında tarih yenilendikçe azalsa da, Japonya’da işler tersine yürüyordu.

Jakarta, Endonezya’da, Arcade Games oyun türlerini seven ülkelerdendi.

Oyun salonlarının Pazar Payı

Dünya çapında yaygınlaşan atari salon oyunları, kitlesel bir büyümeye gitti. Ancak gelişen teknoloji bir müddet sonra Arcade oyunlarını arka plana itmeye başladı. 2007 yıllarında iyice gelirler düşmüş, 700 milyar Euro olan gelir, 2010 senesinde 500 milyara kadar inmişti.

Bunu fark eden bazı yapımcılar, yeni tarz ve stilleri ortaya koymayı düşünmüştür. Bu düşünmeler sonucu Virtua Fighter 4, örneği sunuldu. Gundam Pod makineleri üretilerek tanıtılmaya başladı. Bu sayede oyun salonu ve alanları popülerliğini tekrar kazanmaya başladı. Konami ve Bandai gibi şirketlerde bu pazar payından yararlanmıştır.

Arcade’nin Oyun Panelleri

Bu başlıkta ise özellikle, Sega’nın listelenen arcade sistemlerine yer verebiliriz. Güçlü donanım ve Midway varyasyonları dahil olmak üzere entegre devrelerden oluşan paneller vardı. Bunlardan biriside Neo Geo’dur. Katot ışını, yüksek kaliteli ses, iki boyutlu grafik özelliği ile o dönemlerde en popüler atari makinesidir.

Tabi fiyat olarak yüksek maliyete sebepti. 2010 yılına kadar, bu tür makinelerin satışı fazlaydı. Madeni para ile çalışan ve jetonla çalışan türleri vardı. Jeton işinde iplikle geri çekme, telle “at-çek” oyuncular da vardı. Buradan bu paneli daha çabuk anlayabilirsiniz.

Bu kontrol cihazlarında özel ışık efektleri vardı. Kullanıcı ekrana öyle bir motive olurdu ki, oradan başka gözü bir yeri görmezdi. Bu sayede bağımlılık derecesi de artmış olurdu.

Arcade Games Oyun Türleri

Oyun salonlarının basit ve vazgeçirmeyen kontrol planları vardır. Eğlenceli yap ve hikaye odaklı olmasın. Bu türde oyunlar genelde yarışma ve savaşmayı içerecek, makinelerde tutkunluğu artıracaktı. Flash, Java, DHTML ile tasarlanan stiller sonradan çıksa da kart oyunları ayrı bir zevkliydi.

Capcom’un Street Fighter II‘nin piyasa sürmesi sonucu, 1990’da herşey bir anda patladı. Mortal Kombat 1992 yılında, SNK şirketi ise, Fatal Fury: King of Fighters’ı yine 1992’de çıkarmıştı. Bu yıllar arası karate filmi gibi, dövüş oyunları da meşhurdu. Zaten bu yıllarda en çok güzel olan ve atariye bağlayan noktaydı diyebiliriz. Ayrıca diğer taraftan da oynayabileceğiniz Retro tarzlarını da ayrıca sunacağız.